بیشترین روایات و اخباری که در زمینه معارف دینی و اسلامی به ما رسیده است، از حضرت امام باقر(ع) و حضرت امام صادق(ع)بوده است؛ زیرا در دوره آن امامان بزرگوار فرصتی مناسب فراهم گشت تا آنان بتوانند ظرایف و نکات دقیق دینی را برای هدایت جامعه ارائه نمایند از جمله اموری که در سخنان و گفتار امام باقر(ع) مورد تبیین قرار گرفته است، مسأله مهدویت میباشد که به جلوههایی از آن اشاره مینماییم:
تسلط کامل حضرت مهدی (عج) بر عالم
بی شک نمیتوان حکومت الهی مهدوی را محدود در یک گوشه خاص از جهان نمود و حضرت مهدی (عج) را به یک نژاد خاص مربوط کرد بلکه آن حضرت متعلق به تمام عالم میباشد و دولت و حکومت آن حضرت حاکم بر تمام جهان میباشد چنان چه قرآن کریم سیطره آن حضرت را بر تمامی زمین میداند و میفرماید: “أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ ؛ زمين را بندگان شايسته من به ارث خواهند برد “[۱]. امام باقر(ع) در ذیل آیه میفرمایند: «این افراد (صالحون) همان یاران مهدی در آخرالزمان خواهند بود.» [۲]
و در روایتی دیگر فرمودند:« گویا یاران حضرت مهدی(عج) را میبینم که بر خاور و باختر گیتی مسلط شدهاند و هیچ چیز در عالم نیست مگر آن که از آنان فرمان میبرد.»[۳]
ایجاد اقتصادی سالم و مفید در جامعه بشری
عدم برنامهریزی صحیح، ویژهخواری، تبعیض و … از اموراتی هستند که زندگی رفاهی و معیشتیِ دنیا را فلج می‌کند و راه یک زندگی متعادل و سعادتمندانه را برای تک تک افراد از میان برمیدارد. به طور حتم اگر منابع و ثروت‌های خدادادی با یک برنامهریزی صحیح و همچنین مدیریتی متعهد و کارآمد در کلیه جوامع تقسیم گردد شاهد اقتصادی پر برکت و با بازدهی زیاد خواهیم بود و این رویه در حکومت حضرت مهدی(عج) به طور کامل محقق خواهد شد. در آن دولت کریمه، هر نیازمندی به خواسته ها و حوائج خود خواهد رسید و آن حضرت به افراد جامعه چنان بذل و بخشش مینماید که حتی پیامبران گذشته چنین کاری را نکردهاند و کار به جایی میرسد که دیگر کسی یافت نمیشود که بتوان به او کمک کرد و همه مردم به تمکّن مالی و اقتصادی سرشاری دست خواهند یافت.
امام باقر(ع)در این باره چنین فرمودند: « [امام مهدی (عج) ] در سال دو بار به مردم مال ببخشد و در ماه دوبار امور معیشت بدانان دهد. . . تا نیازمندی به زکات باقی نماند و صاحبان زکات، زکاتشان را نزد محتاجان آورند و ایشان نپذیرند. پس آنان زکات خویش در کیسه‌هایی نهند و در اطراف خانه‌ها بگردند (برای دستیابی به محتاجی) و مردم بیرون آیند و گویند: ما را نیازی به پول شما نیست. . . پس دست به بخشش گشاید، چنانکه تا آن‌روز کسی آنچنان بخشش اموال نکرده باشد.»[۴]
امام باقر(ع) فرمود: «مهدی(عج) اموال را میان مردم چنان به تساوی قسمت می کند که دیگر نیازمندی یافت نمی شود تا به او زکات دهند.»[۵]
آن حضرت در جایی دیگر در مورد بهبود وضع معیشتی اجتماع و مردم چنین میفرمایند: «… اموال و ثروت‌های دنیا از درون و برون زمین نزد وی جمع‌آوری می‌شود و به مردم می‌گوید بیائید به سوی چیزی‌که به خاطر آن قطع رحم و خویشاوندی نمودید و برای آن خون‌های حرام ریختید و به علّت آن مرتکب محرمات خدا شدید. . . اینک بیایید و از این اموال آنچه می خواهید برای خود بردارید….»[۶]
بی نیازی اقتصادی در دولت امام مهدی(عج) تا بدانجاست که حرص به داشتن و گنجینه کردن و انبوه ساختن زدوده می شود
رشد عقلی و تکامل معرفتی بشریت
یکی از آرمانهای بلند انبیاء الهی، گسترش علم و معرفت در میان مردم بوده است، عقلانیتی که در پرتو آن بتوان به سعادت و پیشرفت کاملی دست یافت. چنان چه حضرت امیرالمومنین(ع) میفرمایند: « خداوند به سوی مردم، پیامبران را فرستاد تا فطرت آنان را بیدار نماید و نعمتهای فراموش شده را به آنها تذکر دهد و با آنان اتمام حجت نماید و نیروهای پنهانی و عقول آنان را باور نماید.»[۷]
از برنامههای اصلی حضرت مهدی(عج) نهادینه کردن فرهنگ تعلیم و تربیت دینی و عقل محوری در میان مردم میباشد و ظرفیت علمی و معرفتی آنان را به حد کمال خواهد رسانید. این مطلب را در حدیثی از امام باقر(ع) چنین میخوانیم: «قائم ما به هنگام قیام نیروهای عقلانی مردم را تمرکز میدهد و دست الهی خویش را بر سر مردم خواهد گذاشت و خِرَدها و دریافتهای عقلی را به کمال میرساند و دانش آنان را گسترش میدهد.»[۸]
در حکومت عدل جهانی دیگر ضعف و خلاء فکری و معرفتی وجود ندارد و ریز و درشت اجتماع از منابع سرشار علمی و عقیدتی سیراب میشوند و حتی زنان خانهدار نیز از آن بیبهره نمیمانند. امام باقر(ع) در این باره فرمودند: « در زمان حکومت مهدی (عج) به همه مردم حکمت و علم میآموزند تا جائی که زنان در خانه‌ها بر اساس کتاب خدا و سنت پیامبر قضاوت میکنند».
قرآن کریم حضرت مهدی(عج)را به آب گوارایی تشبیه می‌کند و میفرماید: « قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ : بگو به من خبر دهيد اگر آب [آشاميدنى] شما [به زمين] فرو رود چه كسى آب روان برايتان خواهد آورد » [۹] که امام باقر(ع)در حدیثی زیبا این آب گوارا را به وجود مقدس حضرت مهدی(عج)و گسترش علم و معرفت و کمال در میان بندگان خدا تأویل مینمایند و هم چنین میفرمایند: «این آیه در باره قائم نازل شده است یعنی کیست که امام شما را آشکار کند که شما را از اخبارآسمان و زمین آگاه سازد و از حلال و حرام خدا مطلع کند.»[۱۰]
[۱] انبیاء ۱۰۵
[۲] تفسیر مجمع البیان، ذیل آیه ۱۰۵ انبیاء
[۳] موعود امام مهدی، کتاب سوم، ص ۴۵۲
[۴] بحارالانوار ، ج۵۲ ، ص ۳۹۰ با اندک اختلاف
[۵] .همان
[۶] غیبت نعمائی، ص ۲۳۷
.[7] نهج البلاغه، ۳۳
.[۸] بحارالانوار، ج۵۲، ص ۲۳۶
[۹] .ملک ۳۰
.[۱۰] کمال الدین، ج۱، ص ۳۲۵
ثبت دیدگاه